Teogonia 174-200:
la mutilazione di Urano e la nascita di Afrodite
εἷσε δέ μιν κρύψασα λόχῳ, ἐνέθηκε δὲ χερσὶν
ἅρπην καρχαρόδοντα, δόλον δ’ ὑπεθήκατο πάντα. 175
ἦλθε δὲ νύκτ’ ἐπάγων μέγας Οὐρανός, ἀμφὶ δὲ Γαίῃ
ἱμείρων φιλότητος ἐπέσχετο, καί ῥ’ ἐτανύσθη
πάντῃ· ὁ δ’ ἐκ λοχέοιο πάις ὠρέξατο χειρὶ
σκαιῇ, δεξιτερῇ δὲ πελώριον ἔλλαβεν ἅρπην,
μακρὴν καρχαρόδοντα, φίλου δ’ ἀπὸ μήδεα πατρὸς 180
ἐσσυμένως ἤμησε, πάλιν δ’ ἔρριψε φέρεσθαι
ἐξοπίσω. τὰ μὲν οὔ τι ἐτώσια ἔκφυγε χειρός·
ὅσσαι γὰρ ῥαθάμιγγες ἀπέσσυθεν αἱματόεσσαι,
πάσας δέξατο Γαῖα· περιπλομένων δ’ ἐνιαυτῶν
γείνατ’ Ἐρινῦς τε κρατερὰς μεγάλους τε Γίγαντας, 185
τεύχεσι λαμπομένους, δολίχ’ ἔγχεα χερσὶν ἔχοντας,
Νύμφας θ’ ἃς Μελίας καλέουσ’ ἐπ’ ἀπείρονα γαῖαν.
μήδεα δ’ ὡς τὸ πρῶτον ἀποτμήξας ἀδάμαντι
κάββαλ’ ἀπ’ ἠπείροιο πολυκλύστῳ ἐνὶ πόντῳ,
ὣς φέρετ’ ἂμ πέλαγος πουλὺν χρόνον, ἀμφὶ δὲ λευκὸς 190
ἀφρὸς ἀπ’ ἀθανάτου χροὸς ὤρνυτο· τῷ δ’ ἔνι κούρη
ἐθρέφθη· πρῶτον δὲ Κυθήροισι ζαθέοισιν
ἔπλητ’, ἔνθεν ἔπειτα περίρρυτον ἵκετο Κύπρον.
ἐκ δ’ ἔβη αἰδοίη καλὴ θεός, ἀμφὶ δὲ ποίη
ποσσὶν ὕπο ῥαδινοῖσιν ἀέξετο· τὴν δ’ Ἀφροδίτην 195
[ἀφρογενέα τε θεὰν καὶ ἐυστέφανον Κυθέρειαν]
κικλήσκουσι θεοί τε καὶ ἀνέρες, οὕνεκ’ ἐν ἀφρῷ
θρέφθη· ἀτὰρ Κυθέρειαν, ὅτι προσέκυρσε Κυθήροις·
Κυπρογενέα δ’, ὅτι γέντο περικλύστῳ ἐνὶ Κύπρῳ·
ἠδὲ φιλομμειδέα, ὅτι μηδέων ἐξεφαάνθη. 200
174. εἷσε: aor. ind. III p. s. di ἵζω.
178. λοχέοιο = λόχοιο.
181. ἤμησε: aor. ind. III p. s. di ἀμάω (qui in tmesi con ἀπό al v. precedente).
183. ἀπέσσυθεν: aor. pass. ind. III p. pl. di ἀποσεύω.
184. περιπλομένων: aor. II part. di περιπέλομαι (è l’unica forma di questo verbo in Omero; il vero presente di questo verbo è περιτέλλομαι).
188. ἀποτμήξας: da ἀποτμήγω, forma epica di ἀποτέμνω.
190. πουλὺν = πολλόν.
191. τῷ δ’ ἔνι: la preposizione ἔνι (= ἐν) è in anastrofe rispetto al pronome a cui è associata; questo sintagma equivale perciò a ἐν ᾧ.
193. ἔπλητ(o): forma epica, aor. pass. ind. III p. s. di πελάζω.
195. ποσσὶν ὕπο: anastrofe = ὑπὸ ποσσίν (dat. plur. di πούς, ποδός).
199. γέντο = ἐγένετο. Si ritiene che γέντο sia una forma ‘dorica’; in ogni caso è arcaica e assente in Omero.
Panellenica 