34. I numerali

I numerali

	Cardinali	Ordinali	Avverbi	Simboli
1	εἷς, μία, ἕν	πρῶτος, η, ον	ἅπαξ	αʹ
2	δύο	δεύτερος, α, ον	δίς	βʹ
3	τρεῖς, τρία	τρίτος, η, ον	τρίς	γʹ
4	τέτταρες, α	τέταρτος, η, ον	τετράκις	δʹ
5	πέντε	πέμπτος, η, ον	πεντάκις	εʹ
6	ἕξ	ἕκτος, η, ον	ἑξάκις	ςʹ
7	ἑπτά	ἕπτος, η, ον	ἑπτάκις	ζʹ
8	ὀκτώ	ὄγδοος, η, ον	ὀκτάκις	ηʹ
9	ἐννέα	ἔνατος, η, ον	ἐνάκις	θʹ
10	δέκα	δέκατος, η, ον	δεκάκις	ιʹ

Solo i primi quattro cardinali sono declinati:

	M	F	N
N	εἷς	μία	ἕν
G	ἑνός	μιᾶς	ἑνός
D	ἑνί	μιᾷ	ἑνί
A	ἕνα	μίαν	ἕν

	MFN
NA	δύο
GD	δυοῖν

 

	MF	N
N	τρεῖς	τρία
G	τριῶν
D	τρισί(ν)
A	τρεῖς	τρία

	MF	N
N	τέτταρες	τέτταρα
G	τεττάρων
D	τέτταρσι(ν)
A	τέτταρες	τέτταρα

• Sono composti di εἷς, μία, ἕν i pronomi οὐδείς, μία, έν e μηδείς, μία, έν, “nessuno”, “nessuna”, “niente”. Il loro impiego varia a seconda dell’impiego sintattico: μηδείς, μία, έν si usa nelle proposizioni nelle quali è necessaria la negazione μή (ad es. le finali o le esortative).

---

Sintassi: le completive dei verba timendi

δεινὸν γίγνεται μή . . there is danger that . ., Hdt.7.157;

οὐ γὰρ ἦν δεινὸν κατὰ τοῦτο μὴ ἁλῷ κοτε (Hdt. 1.84.2) non vi era timore che (la città di Sardi) fosse mai espugnata da quel lato.

---

Sintassi: le proposizione interrogative

Sono spesso introdotte dalle particelle ἦ o ἆρα, oppure da pronomi interrogativi. Nel caso si tratti di disgiuntive si può trovare πότερον . . . ἤ oppure (ἆρα) . . . ἤ.

---

Esercizio 34.1 

Traduci le seguenti frasi:

1. Οὓς τιμῶ, τούτους ἐξ ἀρχῆς μέχρι τέλους ἀγαπῶ.
2. Οἱ Ἕλληνες ἀφικνοῦνται πρὸς χωρίον, ὃ πόλιν μὲν οὐκ εἶχεν οὐδ’ οἰκίας.
3. Παύεσθε περὶ τούτου κατηγοροῦντες ἀλλήλων.
4. Χρυσὸς γάρ ἐστιν, ὃς βροτῶν ἔχει κράτη.
5. Ἐμοὶ μὲν ἀρέσκει, ὦ Σώκρατες, ἃ λέγεις.
6. Ὧν δεόμεθα, πάντα ἡμῖν πάρεστι.
7. Οὔπω μανθάνω σαφῶς ὃ λέγεις.
8. Ἔρχεται σὺν φίλοις οἷς εἶχεν.
9. Οἱ νόμοι προστάττουσιν ὅτι χρὴ τοὺς πολίτας πράσσειν καὶ ὅτι μή.
10. Πάντες μὲν ἀρετήν, ὃ μέγα ἐστὶ κτῆμα, ἐπαινοῦσι, ὀλίγοι δὲ πράττουσιν.
11. Λέγω ὅτι τὸ ὅσιόν ἐστι ὅπερ ἐγὼ νῦν ποιῶ.
12. Ὅτῳ μὴν ἡδὺ τὰ αὑτοῦ ἀγαθὰ διανέμειν ἐπ’ ὠφελείᾳ ἀνθρώπων, πῶς ἂν οὗτος ἐθέλοι τοῖς ἀλλοτρίοις κτήμασιν ἐπιβουλεύειν;